Lazarev kanjon

Lazarev kanjon se nalazi u istočnoj Srbiji nedaleko od mesta Zlot. Lazarev kanjon je dobio ime po Lazarevoj pećini koja se nalazi na izlazu iz kanjona. Legenda kaže da su se posle Kosovskog boja, ostaci vojske, bežeći pred Turcima, sklonili su se u pećinu. Tu su živeli neko vreme, lovili po okolini i hranili se, o čemu svedoče kosti životinja, kojih ima svuda po pećini. Postoji i priča, da se pećina zove po nekom Lazaru, koji se u njoj krio od Tatara ili Turaka. U tursko vreme, pećina je bila zazidana da se ne bi mogli sklanjati hajduci i zbegovi.
Lazarev kanjon, deo istočnog Kučaja, usečen u krečnjačku Dubašničku površ, severno od Malinika. Nadovezuje se na pliće kanjone Mikuljske reke i na kanjon Demižlaka.

Lazarev kanjon je jedan od najneprohodnijih kanjona u Srbiji. Dugačak je 4,5 km, dubok 350 metara (prema Dubašničkoj površi), a 500 metara prema Makljeniku i najmanje širine 4 metra.
Lazarev kanjon je jedno od retkih staništa krimskog bora i u njemu živi divokoza i mnoge druge autohtone vrste životinja. Područje je pod imenom "Zlotska klisura" uvršteno u Listu značajnih ornitoloških područja Evrope. Floru Lazarevog kanjona odlikuje izuzetno bogatstvo i raznovrsnost, kao i endemičnost i subendemičnost. Na ovom području raste preko 80 drvenastih vrsta i oko 20% flore Srbije.

Zlotska klisura, zаštićeno prirodno dobro prve kаtegorije - jedаn od nаjimpresivnijih elemenаtа reljefа Kučаjа i jedаn od nаjznаčаjnijih centаrа biodiverzitetа nа Bаlkаnu, udaljeno je od Beograda 230 km, a od Bora 21 km. Nadmorska visina je 275-1158 metara.
Od ukupe površine spomenika prirode „Lazarev kanjon“, koja iznosi 1755,50 ha, pod šumama je 1018,50 ha. Ostale površine su goleti, kamenjari, livade i pašnjaci. Državnim šumama gazduje J.P. „Srbijašume“, Šumsko gazdinstvo „Timočke šume“ Boljevac, Šumska uprava Bor.

 Po lepoti i prirodnim retkostimа još je impresivniji kаnjon Mikuljske reke iаko nešto plići od Lаzаrevog kаnjonа. Jednа od mnoštva prirodnа аtrаkcijа ovih predelа zаustаvljа dаh: izolovаnа stenа u Mikuljskom kаnjonu „Kulа“, visokа 150 m.

Kula se nalazi na mestu gde se spajaju kanjon Mikuljske reke i kanjon Demižloka, na koje se nastavlja kanjon Lazareve ili Zlotske reke.

Kanjon Mikuljske reke

Područje obuhvaćeno spomenikom prirode „Lazarev kanjon“ odlikuje se pogatstvom izuzetnih prirodnih vrednosti:

- spletom krečnjačkih kanjonskih dolina impozantnih dimenzija i izrazitih morfoloških oblika.

- Brojnim i značajnim speleološkim objektima (više od 70 pećina i jama) u kanjonu Demižloka (24), Vejske reke (19) i Lazareve reke (19).

Po svim obeležjima najznačajnije su Lazareva pećina i Vernjikica.